Γεω-Μυθολογία του Ευρώτα , Ανθή Σαράντη (φύλλο 26. 2020)

 ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ: Το όνομά του προέρχεται από τη λέξη ε υ ρ ώ ς που στα αρχαία Ελληνικά σημαίνει μούχλα. Όμως υπάρχει και άλλη μία εκδοχή για την ετυμολογία του ονόματος. Ότι το όνομα Ευρώτας αποτελείται από δύο συνθετικά ευ +ροός που σημαίνει "καλή ροή".
ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ: Σύμφωνα με τη μυθολογία ο Ευρώτας  ήταν ο τρίτος  μυθικός βασιλιάς της Λακωνίας, μετά τον Λέλεγα (ο οποίος έδωσε στους ανθρώπους το λόγο), και  μετά τον Μύλη, (ο οποίος έδωσε στους ανθρώπους το ψωμί). Ο βασιλιάς Ευρώτας παντρεύτηκε την Ευρυδίκη, και απέκτησαν μια κόρη, τη Σπάρτη, η οποία παντρεύτηκε τον Λακεδαίμονα. Ο Λακεδαίμονας έδωσε το όνομά του στη χώρα του, το όνομα της γυναίκας του στην πόλη που έχτισε  (Σπάρτη), και το όνομα της μητέρας του (Ταϋγέτη), στο βουνό..! Ο  Ευρώτας  θέλοντας να δώσει διέξοδο στα νερά που λίμναζαν γύρω από τη Σπάρτη,  άνοιξε διώρυγα και διοχέτευσε τα νερά στη θάλασσα. Έτσι δημιουργήθηκε το ποτάμι που πήρε και το όνομά του.  Άλλη εκδοχή αναφέρει ότι ο Ευρώτας μετά από μια ατιμωτική ήττα από τους Αθηναίους έπεσε στο ποτάμι και πνίγηκε δίνοντας το όνομά του.
Ο λόγος που παραθέτουμε τους μύθους δεν είναι λαογραφικός, ούτε εθιμοτυπικός. Μετά από  νεώτερες επιστημονικές μελέτες, που συνδυάζουν Ιστορία και Γεωλογία, ενισχύεται η άποψη ότι οι αρχαί-οι μύθοι δεν ήταν απλά παραμύθια, αλλά έκρυβαν ιστορικές αλήθειες, που είχαν να κάνουν με την γεωλογική ιστορία, τις φυσι-κές μεταβολές και την διαχρονική αλληλεπίδραση των ανθρώπων με το περιβάλλον. Δεν είναι τυχαίο ότι οι μύθοι (γειτονικών κυρίως) λαών περιέχουν κοινά στοιχεία, που αποδεικνύουν κοινό πολιτισμι-κό υπόβαθρο που συνδέεται με το κοινό ιστορικό και γεωλογικό γίγνεσθαι. (πχ λαοί της Μεσογείου). ("Γεωμυθολογια", καθηγητής Ηλίας Μαριολάκος).
Ενδεικτικό στοιχείο επίσης είναι ότι όλα τα ποτάμια της Αρχαίας Ελλάδας συνδέονταν με θεότητες και βασιλείς. Και αυτό γιατί τα ποτάμια έδιναν ζωή στους ανθρώπους και αποτέλεσαν κοιτίδες ανάπτυξης πόλεων και πολιτισμών. Το ίδιο έγινε και στην Αρχαία Σπάρτη, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Λακωνίας. Η κοιλάδα του Ευρώτα (λέγεται και "Κήπος της Ευρώπης"), είναι μια από τις ευφορότερες  περιοχές της Ελλάδας και της Ευρώπης. Η δε λεκάνη απορροής του περιλαμβάνει όλη την περιοχή που περικλείουν οι οροσειρές του Ταϋγέτου και του Πάρνωνα.
(εικ.: Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο).

Στις αποθέσεις των ρεμάτων από την
πλευρά του Πάρνωνα, που συνδέονται
με τον Ευρώτα, αλλά και στην πολυ-
ποίκιλη γεωλογική και βιοχημική
σύσταση του εδάφους, οφείλεται και η
 διαχρονική καλλιέργεια της ελιάς στο Γεράκι.
Στοιχεία από το περιβαλλοντικό πρόγραμμα του Γυμνασίου Γερακίου: «Εξερευνώντας τις μεταβολές της Γης και του τόπου, μέσα από τα μονοπάτια της Μυθολογίας» (2013)
Υπεύθυνη Εκπαιδευτικός: Ανθή Σαράντη, φυσικός

Εικόνα: Το άγαλμα του βασιλιά Ευρώτα, στις Θερμοπύλες